Інаўгурацыя Аляксандра Лукашэнкі пройдзе 25 сакавіка, калі прадэмакратычныя беларусы адзначаюць Дзень Волі. Бо менавіта ў гэты дзень у 1918 годзе была абвешчаная незалежнасць Беларускай Народнай Рэспублікі. Лукашэнка мог выбраць любы іншы дзень для ўступлення на пасаду сёмы раз, але не зрабіў гэтага. Чаму? Спыталі ў палітычных аналітыкаў.
Выбары-2025, як і любая электаральная кампанія пасля прыходу ў 1994 годзе да ўлады Аляксандра Лукашэнкі, ні сумленныя, ні свабодныя. Падрабязней пра тое, як рэжым дзесяцігоддзямі крадзе галасы беларусаў і беларусак, мы расказалі ў праекце «Без выбару».
Палітычны аналітык інфармацыйнага агенцтва «Позірк» Аляксандр Класкоўскі лічыць, што на выбар даты ўступлення Лукашэнкі на пасаду мог паўплываць комплекс фактараў. Эксперт нагадвае, яшчэ 27 лютага ў інтэрв'ю амерыканскаму блогеру Марыа Наўфалу палітык казаў, што праз тыдзень збіраецца ў Маскву на сустрэчу з прэзідэнтам Расіі Уладзімірам Пуціным. Але ў выніку паехаў толькі праз два тыдні — 13 сакавіка.
— Відаць, гэта было звязана са шчыльным графікам Пуціна, таму пытанне пра дату інаўгурацыі магло вісець у паветры, — лічыць Класкоўскі. — А з ходам справы альбо сам Лукашэнка, альбо хтосьці з яго атачэння мог вырашыць прызначыць яе на 25 сакавіка, каб такім чынам насаліць «збеглым», як яны кажуць. У гэтым кантэксце злавеснае адценне набывае рэмарка [прэс-сакратаркі Лукашэнкі] Наталлі Эйсмант, якая 4 сакавіка сказала, што яны думаюць над тым, як упрыгожыць і разнастаіць гэтую цырымонію.
Аглядальнік Беларускай службы «Радыё Свабода» Юры Дракахруст прааналізаваў храналогію папярэдніх інаўгурацый Лукашэнкі. Гэтым разам яна пройдзе максімальна позна і ў апошні дазволены законам дзень.
— Думаю, логіка была такая, што калі ўжо зацягваць, то да канца, — лічыць аглядальнік. — Гэта спроба надаць іншае ідэалагічнае гучанне 25 сакавіка. Маўляў, «змагары» столькі гадоў адзначалі яго як Дзень Волі, а мы цяпер з яго зробім дзень сапраўднай незалежнасці, якую сімвалізуе інаўгурацыя Аляксандра Рыгоравіча.
Палітычны аналітык Аляксандр Фрыдман называе рашэнне прызначыць цырымонію на 25 сакавіка «тактыкай дробных гадасцяў Аляксандра Лукашэнкі». І адзначае, што мэта — перахапіць павестку ў дэмсіл.
— Бо зразумела, якой яна будзе ў дэмакратычным спектры ў аўторак, пра што будуць думаць, пісаць і гаварыць, — разважае ён. — Ва ўладаў была велізарная колькасць магчымасцяў выбраць іншую дату, але яны на гэта не пайшлі. Яе праводзяць 25-га свядома. Хоць, здавалася б, вы ж пераможцы, усё ў вашых руках і пад кантролем.
Фрыдман упэўнены, што такія паводзіны — частка мадэлі існавання рэжыму Аляксандра Лукашэнкі. Яны паказваюць, што барацьба з нязгоднымі па-ранейшаму адыгрывае для цяперашняга рэжыму важную ролю.
— Але нічога глабальнага, вядома, не адбудзецца, — упэўнены палітычны аналітык. — 25 сакавіка ўсё роўна застанецца ў гісторыі Беларусі Днём Волі, а дата ўступлення Лукашэнкі на пасаду забудзецца праз некалькі дзён.
Чытайце таксама